Coğrafi işarette tescil sayısı çok ama katma değer yok Akademi ile süt endüstrisi arasında inovasyon köprüsü kuran Süt Akademisi’nin yeni eğitimi 02 Haziran’da Dünya Süt Günü etkinlikleri kapsamında
gerçekleştirilecek. Sütteki ulusal ve uluslararası mevzuatların yanı sıra coğrafi
işaretli ürünler konusu uzman isimlerce tartışılacak. Türkiye, sahip olduğu 1330
tescil sayısı ile dünyada lider konumda olmasına rağmen katma değer
yaratmakta zorlanıyor. YÜciTA Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, coğrafi
işarette tescil sayısından çok katma değere odaklanmak gerektiğinin altını çiziyor.
Türkiye, gerek sahip olduğu 1330 tescil miktarı, gerekse yılda verilen tescil miktarı ile
dünyada lider. Avrupa Birliği’nde tescilli 9 coğrafi işaretimiz bulunurken 46 coğrafi işaretimiz
de AB Komisyonu’nda tescillerini bekliyor. Ezine peyniri, Tonya Tereyağı ve Silivri yoğurdu
da tescil bekleyen coğrafi işaretler arasında yer alıyor.
Ülkemiz, süt ve türevlerinde coğrafi işaret potansiyeli çok yüksek bir ülke olarak dikkat
çekiyor. Peynirlerde deşifre edilmiş 200 coğrafi işaretimiz bulunuyor. Bu alanda Türkiye’nin
55 tescilli coğrafi işareti var. Bunların dağılımına bakıldığında 36 tescilli coğrafi işaret ile
peynirler başı çekiyor. Peynirleri sırasıyla 9 işaret ile yoğurt, 5 işaret ile kaymak, 2’şer işaret
ile tereyağı ve keş’ler izliyor. Ayrıca yine bir süt ürünü olan Kandıra Dartısı da bu sınıfta
sıralanıyor. Bazı peynir çeşitleri ile yoğurt, kaymak ve keş’ler sadece Türkiye’ye özel ürünler.
Diğer yandan süt ürünlerinde başvuruları yapılan 45 coğrafi işaret daha tescil edilmeyi
bekliyor.
Programı eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile öne çıkan Karma Grup, Ankara Üniversitesi
Ziraat Fakültesi Süt Teknolojisi Bölümü ve özel sektör iş birliği ile oluşturulan Süt
Akademisi 2023’ün 02 Haziran’da İstanbul Ticaret Odası Meclis Salonu’nda düzenlenecek
etkinliğinde coğrafi işaretler de önemli gündem başlıklarından biri olacak. Süt Akademisi,
Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD) ile Türkiye Süt, Et, Gıda
Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) tarafından da destekleniyor.
Programın konuşmaları arasında yer alan Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye
Araştırma Ağı’nın (YÜciTA) Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, coğrafi işaret tescil
miktarı bakımından Türkiye’nin halihazırda dünya lideri olduğunu ancak sayıdan çok katma
değere odaklanmak gerektiğini belirterek şunları söylüyor: “Coğrafi işaret tescil miktarında
dünyada lider konumda olmamıza rağmen tesciller katma değer yaratmıyor. Bunun temel
nedeni de çeyrek asrı aşan uygulamaya rağmen sistemin hala kurulamamış olması ve kamu
güçlerinin coğrafi işaretleri sadece tescilden ibaretmiş gibi algılama alışkanlığının sürmesi.
Türkiye, coğrafi işaret potansiyeli çok yüksek bir ülke. Bu potansiyelin ideal bir coğrafi
işaretler sistemi ile değerlendirilmesi Türkiye’ye büyük sosyo ekonomik açılımlar
kazandıracaktır. Tescil sayısını artırmaktan çok ülke tarımı, hayvancılığı ve ekonomisine
fayda sağlayacak katma değeri yaratmaya odaklanmak gerekiyor. Yöresel ürünlere değer
kazandırılarak sürdürülebilir kırsal kalkınmanın desteklenmesi, kültürel ve biyolojik
çeşitliliğin korunması sağlanabilir. Sistemin kurulabilmesi, verilen tescillerin katma değer
yaratabilmesi için “Coğrafi İşaret Yönetişimi” ve “Coğrafi İşaret Denetimi” konusundaki
düzenlemelerin yapılması, bu konuda 21 Kasım 2019 tarihinde açıklanan “Tarım Orman
Şurası” kararlarının ivedilikle uygulanması gerekiyor. Aksi halde devam eden tescil furyaları
ile coğrafi işaretlerimizin itibarsızlaştırılması devam edecek”.
KUTU:
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü temsilcileri, akademisyenler ve
süt endüstrisinin regülasyondan sorumlu yöneticilerini buluşturacak olan 02 Haziran’daki Süt
Akademisi’nde; “Süt ve Süt Ürünlerinde Mevzuat ve Coğrafi İşaretleme” ana teması etrafında
sektör açısından önem taşıyan konular ele alınacak. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Süt
Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi ve Süt Akademisi Eğitim Koordinatörü Prof. Dr. Barbaros
Özer, İTO Hayvansal Gıda Ürünleri Meslek Komitesi Başkanı Kemal Altınkılıç, Tarım ve
Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Selman Ayaz, YÜciTA Başkanı
Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, Pınar Süt’ten Birol Delibaş ve Karma Grup Regülasyon
Koordinatörü İlhami Şahin’in konuşmacı olduğu Süt Akademisi, 02 Haziran 2023 Cuma günü
09.00 – 17.00 saatleri arasında İstanbul Ticaret Odası Meclis Salonu’nda düzenlenecek.
Süt Akademisi ile ilgili daha detaylı bilgi ve kayıt için Karma Grup’a 0216 706 34 70 / 0216
906 00 40 no’lu telefon numaraları ve info@karmalt.com e-mail adresinden ulaşılabilir.