Türkiye’nin ilk, dünyanın ise 360 derece projection mapping sisteminin entegre edildiği en eski yapı olan Şerefiye Sarnıcı, ikinci bir mapping gösterimi ile ziyaretçilerine sıra dışı bir müze deneyimi yaşatmaya devam ediyor. 1600 yıllık tarihin sanat ve teknolojiyle buluştuğu atmosferde büyüleyici bir deneyim sunan sarnıç, Su Medeniyeti İstanbul isimli yeni mapping gösterimini de ziyaretçilerine sunuyor.
1600 yıllık tarihin sanat ve teknolojiyle buluştuğu Şerefiye Sarnıcı, yeni mapping gösterisi ile ziyaretçilerini su medeniyetinin izini sürmeye davet ediyor.
İstanbul’un kadim tarihini “su şehri” temasıyla ele alan yeni mapping gösterisini, haftanın her günü deneyimleyebilirsiniz. İstanbul, bir su medeniyeti. Her şey su ile başladı. Su, önce doğaya can verdi. Sonra insana hayat.
Su bütün inançlarda kutsal kabul edildi, hayat ve şifa kaynağı sayıldı. Tarihin tüm kadim medeniyetleri su kaynaklarının yakınına kuruldu. Su nasıl kentlere hayat verdiyse, kuvvet, bereket, güzellik sembolleri ile gösterilen nehir ve deniz tanrıları insanların ruhunu besledi. İstanbul için su, bolluk bereketin yanı sıra açlık ve yokluğu da çağrıştırıyordu.
Üç tarafı denizle çevrili olmasına karşın tatlı su kaynakları bakımından çok zengin olmayan İstanbul, MÖ 657 tarihinde Megaralılar tarafından kuruldu. Yunanistan’dan gelen Megaralılar, Sarayburnu’nun bulunduğu yere yerleşip bu bölgenin çevresini surla çevirip, yeni vatanlarına kurucularının adını verdi.
Byzantion adlı bu şehir 73 yılında Roma İmparatorluğu’na bağlandı. Hristiyanlığı kabul eden ilk Roma imparatoru l. Konstantin, 330 yılında başkent yaptığı bu şehrin ismini Konstantinopolis olarak değiştirdi.
Hem Roma hem de Bizans döneminde kilometrelerce uzak yerlerden su kemerleri ile İstanbul’a getirilen sular, o kadar değerliydi ki askerler ile korunuyordu. Halkın su ihtiyacını bu sayede karşılanıyor ve şehri koruyan surların önündeki hendeklere de dolduruluyordu.
Borularla yapılan taşıma sırasında farklı yükseklikteki yerler arasında suyun akışını sağlamak için su kemerleri yapılmıştı. Su kemerlerinin en önemlisi İstanbul’da 4.yy’da Bizans İmparatoru Valens tarafından yaptırılan Valens Su Kemerleriydi.
Bu sistemle taşınan sular, Bizanslılar döneminde yapılan Binbirdirek, Theodosius, Yerebatan, Zeyrek gibi büyük sarnıçlar ile önemli binaların, sarayların, kiliselerin bodrumlarında toplanıyordu. Su ihtiyacı bu şekilde karşılanırken, halkın ruhsal ihtiyaçları da ayazmalardaki sular ile besleniyordu.
Lakin Osmanlılar ile birlikte bu şehrin yalnızca adı değil, kültürü, mimarisi ve kolektif bilinci de değişti. Osmanlıların akan suları tercih etmesi nedeniyle açık sarnıçlardaki durgun sular şehrin bostanlarında ve bahçelerinde kullanıldı.
Fatih Sultan Mehmet ve Kanuni Sultan Süleyman devirlerinde Roma ve Bizans kemerlerinden yararlanıldı ama 1563 yılında şiddetli yağmurla bu kemerlerin önemli bir bölümü çöktü. Çöken kemerler Mimar Sinan’ın dehasıyla yeniden inşa edildi ve devletin su yolları ıslah edildi.
Suyun var ettiği, zengin kıldığı ve arzu nesnesine dönüştürdüğü bu güzel şehirde fetihle birlikte su yepyeni bir anlam kazandı. Susuz bir insana bir tas su vermenin yıllarca oruç tutmakla eş değer olduğu kabul edilen İslam ile kent sakinlerinin su ile ilişkisi de değişti. Her biri ayrı bir öykü barındıran çeşmeler her mahalleye inşa edildi.
“Ve her şeyi sudan canlı kılıp hayat verdik” gibi çeşmelerin üzerine yazılan ayetler, kuş sulukları, camilerin avlularında bulunan şadırvanlar, soğuk çeşmeler ve daha nicesi. 1930 yılı mart ayı itibariyle, resmi olarak İstanbul adını alan bu kadim kent, suyun bir araya getirdiği köklü bir kültürün şehridir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün belirttiği gibi Bizans’la doğan, Osmanlı’yla yoğrulan, Cumhuriyet’le birlikte ise gerçek kimliğine kavuşan İstanbul “Bizim tarihimizin, uygarlığımızın özetidir.”
İstanbul, büyük kıyametler ardından küllerinden doğan, kültürünü su ile zenginleştiren, harmanlayan, çok kültürlü yapısı ile diğer başkentlerden farklılaşan güzel şehir.
İstanbul iki kıtayı birbiri ile kavuşturan, sanata ilham ve sahne olan, tarihe şahitlik eden şehir. İstanbul, bir su medeniyeti.
Hibya Haber Ajansı
