9679,61%-0,37
38,01% 0,08
41,04% 0,14
3689,26% 0,05
5943,93% -0,36
Reaktör
Reaktör, kontrollü bir ortamda kimyasal ya da nükleer reaksiyonların gerçekleştiği cihaz ya da sistemlerdir. En yaygın kullanımı nükleer enerji üretiminde görülen nükleer reaktörlerdir. Fakat kimya ve biyoteknoloji gibi alanlarda da endüstriyel reaktörler sıkça kullanılır.
Nükleer reaktörler, uranyum veya plütonyum gibi radyoaktif maddelerin kontrollü fisyon tepkimeleriyle enerji üretmesini sağlar. Bu enerji daha sonra elektrik enerjisine dönüştürülür. Reaktörler bu yönüyle modern enerji sistemlerinin kalbinde yer alır.
Reaktörler kullanım amaçlarına ve teknik özelliklerine göre farklı türlere ayrılır. En bilinen nükleer reaktör türleri şunlardır:
Kimyasal reaktörler ise genellikle üretim süreçlerinde kullanılır. Farmasötik üretiminden petrokimyaya kadar birçok alanda büyük öneme sahiptir.
Nükleer reaktörler, karbon salınımı yapmadan büyük miktarda enerji üretebildikleri için özellikle iklim kriziyle mücadelede stratejik bir öneme sahiptir. Bir nükleer santral, yıllık bazda milyonlarca hanenin elektrik ihtiyacını karşılayabilir.
Ayrıca reaktörler enerji arz güvenliğini artırır. Güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynakları doğa koşullarına bağlı olduğu için süreklilik konusunda sorun yaşanabilir. Ancak reaktörler, 7/24 çalışarak sürekli enerji sağlayabilir.
Bununla birlikte, güvenlik, atık yönetimi ve halkın bilinçlendirilmesi gibi önemli konular da beraberinde gelmektedir. Modern teknolojiler sayesinde bu sorunlar günümüzde çok daha etkili şekilde yönetilebilmektedir.
Dünya genelinde yeni nesil reaktör tasarımları üzerinde çalışmalar sürmektedir. Küçük Modüler Reaktörler (SMR) gibi sistemler, daha düşük maliyetle inşa edilebilmekte ve daha esnek çözümler sunmaktadır. Bu sistemler, özellikle gelişmekte olan ülkeler için cazip hale gelmiştir.
Türkiye de enerji bağımsızlığını sağlama yolunda nükleer enerji yatırımlarını artırmaktadır. Akkuyu Nükleer Güç Santrali, bu alandaki ilk büyük adım olmuştur. Ayrıca ileri teknolojiye sahip mühendislerin yetişmesi ve yerli üretim oranının artırılması da uzun vadeli stratejiler arasında yer alır.
Reaktör teknolojileri, sadece enerji üretiminde değil, tıbbi uygulamalar, uzay teknolojisi ve araştırma reaktörleri gibi birçok alanda da kritik rol oynamaktadır.