Türkiye’de üretilen çam balının dünyaya tanıtıldığı 7. Uluslararası Muğla Arıcılık ve Çam Balı Kongresi, Marmaris Grand Yazıcı Turban Otel’de gerçekleşti. Muğla Valiliği himayesinde Muğla Tarım ve Orman İl Müdürlüğü katkılarıyla, Muğla Arı Yetiştiricileri Birliği (MAYBİR) ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (MSKÜ) tarafından gerçekleştirilen kongreye Muğla Valisi Orhan Tavlı, Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ebubekir Gizligider, MSKÜ Rektörü Prof.Dr. Turhan Kaçar, Tarım ve Orman Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdürü Salih Çelik, Gıda ve Tarım Örgütü Bölge Koordinatörü ve Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu, Muğla İl Tarım ve Orman Müdürü Barış Saylak, Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Ziya Şahin, Muğla Arı Yetiştiricileri Başkanı Veli Türk, Muğla Borsa Başkanı Hurşit Öztürk ve ünlü spiker Mesut Yar katıldı. Kongrede konuşan Barış Saylak, ihraç ettiğimiz tek balın Çam balı olduğunu ve üretimin yüzde 85’ini Muğla’nın gerçekleştirdiğinin altını çizerek değişen iklim koşulları nedeniyle azalan çam balından maddi kaybı önlemek amacıyla bal yan ürünleri üretimine başladıklarının altını çizdi.
Sektörün uluslararası düzeyde tüm paydaşlarının buluşması, arıcıların teorik bilgi edinmelerinin yanı sıra uygulama ile ilgili konularda da deneyimlerini artırmaları hedefleyen 7. Uluslararası Muğla Arıcılık ve Çam Balı Kongresi, 15-19 Kasım 2022 tarihleri arasında gerçekleşti. 5 gün süren kongrede ulusal ve uluslararası birçok firma ürünlerini tanıtarak ticaret ağlarını genişletme fırsatı yakaladı.
Kongrede konuşan Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ebubekir Gizligider, “Bal bizim medeniyetimizde sadece bir besin değil, aynı zamanda bir kavram. Aynı zamanda güzelliğin, hoşluğun ve tadın anlamıdır. Bugün bu çalıştay neticesinde sizlerden alacağımız geri dönüşler bizim için oldukça kıymetlidir. Arı gibi çalışmaya devam edeceğiz. 24 adet tescilli balımız var. Bu ballar aynı zamanda dünyanın da ağzının tatlandırıyor. Tarımsal ve kırsal alanda kalkınmayı sağlayacak önemli hibe destekleri var. 2 milyon 800 bin kovan için 10 milyon 900 TL devlet desteği sağlandı. Taklit ve tağşiş konularını son derece önemsiyoruz. Sona doğru yaklaşıldığını düşünüyoruz. Önemli bir mesafe kat edildi. Türk şeker konusunda 2023 yılında da destek olmaya devam edeceğiz. Ülkemiz çam balı üretiminin yüzde 90’ına sahip. Yani tüm dünyada tüketilen bütün çam balının yüzde 90’ı buradan çıkıyor. Yüzde 90’ın ise yüzde 80’i Muğla’dan çıkıyor. Bu gurur sizlerin, bu gurur bizlerin. Biz bunların aynı zamanda niteliğini de artırmak istiyoruz. Marmaris’te 262 hektar bal ormanlarını tespit edildi. 8 bin adet keçiboynuzu, sofra fidanlarını dikilecek ve ayrıca 5 kilogram da arı otu tohumu ekilecek. Şunu söylemeye çalışıyoruz. Allah dermansız dert vermesin. Bu millet ve devlet ayakta olduğu müddetçe bunların hepsini aşmaya devam edeceğiz” açıklanmasında bulundu.
Muğla arıcılığının daha yukarıya taşınması için kamunun tüm kuruluşlarının elbirliği yaptığını söyleyen Muğla Valisi Orhan Tavlı, “2020 yılında kurulan Apiterapik Ürünler Ar-Ge ve İnovasyon merkezi çalışmalarını hep beraber hayata geçiriyoruz. Burada Sayın Cumhurbaşkanımız himayelerinde bulunan tüm birimlerin arıcıların emrinde olduğunu özellikle vurgulamak istiyorum. Muğla çam balının ve arıcılığının başkenti. İlk çağlardan 2020 yılına geldiğimizde kültür turizmiyle başladık işe. Bir baktık ki 569 yerleşim yeri var. Bir o kadar da ilk çağlardan bu yana antik kent var. İlk çağlardan beri tüm medeniyetler burada ve biz bütün medeniyetleri Anadolu coğrafyasında şuanda temsil ediyoruz. Her gezdiğimiz antikkentte sağlığımız ve şifanın izlerini gördük. Dedik ki kültür turizmin altyapısını oluştururken bir taraftan da kırsal kalkınma modeline dönüştü. Her gittiğimiz yerde sağlığın güçlü izlerini gördük. Datça Knidos’ta Hipokrat’tan 100 yıl önce tıp okulunun olduğunu ve Hipokrat’ın da eğitim gördüğünü gördük. Sahada arkadaşlarımız çalışma yapıyor. Burada sağlık turizmi ile ilgili çalışmaların temelini bütün paydaşlarımıza gönderiyoruz. Turizmin her çeşidi tarıma ve arıcılığa hizmet etmekte. Arıcılık sadece tarımın değil, insanlığın sigortası. Tüm arıcılarımıza saygı ve hürmetlerimizi sunuyoruz” dedi.
3 Milyon Arının Durağı Muğla
Çam balının, kestane ve meşe balından sonra içeriğindeki fenolik bileşenler açısından 3.sırada olduğunu Muğla İl Tarım ve Orman Müdürü Barış Saylak, “Üretimin yüzde 90-95’i Türkiye’de, bunun yüzde 85’i de Muğla’da yapılmaktadır. Üretim sezonunda Muğla’da 2 milyona yakın arı kolonisinin üretim faaliyeti gösteriyor. Sezonda yaşanan bu yoğunluğu İl Müdürlüğümüzün projesi olan “Arı Konaklama Noktalarının Sayısallaştırılması Projesi’’ ile yaklaşık 13.000 arı konaklama noktası belirleyerek bu alanlarda 3 milyona yakın arı kolonisinin konaklamasını sağlayarak sorunsuz denebilecek şekilde yönetiyoruz. 2019 yılını çam balı sezonunda misafir arıcıların üretimiyle birlikte ilimizde 30 bin tona yakın çam balı üretimi gerçekleştiriliyorken, 2020 yılında 6 bin 103 ton, 2021 sezonunda ise yangınlarında etkisi ile 3 bin 800 ton civarında bir çam balı üretimi gerçekleşmiştir” dedi.
“Muğla, Sağlık Turizminin Önemli Bir Rotası Haline Gelecek”
“Apiterapik Arıcılık Ürünleri İşleme ve Ar-Ge İnovasyon Merkezi Projesi’’ kapsamında Muğla genelinde arıcılara propolis, perga, arı zehri ve polen olmak üzere genel arıcılık eğitimleri Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından verilmeye devam ettiğini söyleyen Barış Saylak, “Bu eğitimlerle birlikte ihtisas eğitimi gerektiren Ana Arı ve Arı Sütü üretim eğitimlerimizin ilk etabı Tarım ve Orman Bakanlığı uzman personeli eşliğinde il genelinden seçilen 32 genç arıcımızın katılımıyla Fethiye’de bulunan Muğla Arı Yetiştiricileri Birliği’ne ait arı ıslah merkezinde tamamlanmıştır. Proje sonunda yapımı tamamlanacak olan arı ürünleri işleme tesisine kaliteli polen, propolis, arı sütü vb. arı ürünlerinin bu konuda eğitilmiş Muğlalı arıcılardan temin edilmesi amaçlanmaktadır. 10 milyon TL civarında bir bütçeye sahip olan Apiturizm Projesi ile Apiterapi ürünlerinin yaygınlaştırılması ve dünyada sağlık turizminin en önemli ayaklarından biri olan Apiturizmde ilimiz ve ülkemizin önemli bir rota haline getirilmesi amaçlanmaktadır. Projeye tahsisi edilecek alanda apiturizm köyü inşaatı, tedavi merkezlerinin oluşturulması ve konaklama imkânlarının sağlanması gibi bütünsel bir bakış açısıyla hazırlanan proje ile kum, deniz, tarih ve doğasıyla turizm merkezi olan ilimizin yıl boyu hizmet veren bir turizm üssü haline getirmek ana amaçlarımızdan birisidir” açıklamasında bulundu.
Orman yangınlarından sonra arıcılara her yıl rutin olarak yapılan arılı kovan desteğine ek olarak 2 milyon TL’nin üzerinde ödeme gerçekleştirdiklerini belirten Barış Saylak, “Orman yangınlarından dolayı ani flora ve bal kaybı yaşayan arı kolonilerinin kışı sağ atlatabilmesi için elzem olan kış beslemesinde kullanılması maksadıyla İl Müdürlüğümüzce il genelinde toplam 489.528,00 kg Arı yemi, 183.750 Kg. arı keki, 155.775 Kg. toz şeker ve 4.644 Kg. fondan şeker dağıtılmıştır. Ayrıca yangın döneminden bu yana Türk Şeker A.Ş. ile birlikte 5.428 ton toz şeker indirimli olarak arıcılarımıza ulaştırılmıştır. Arılı kovan desteğine ek olarak 53 arıcımıza yangın hasar desteği 61.710.00 TL ve çam balı telafi desteği olarak 86 arıcımıza toplam 192.300.00 TL ödeme yapılmıştır. Hibe desteği; alet ekipman alan arıcılara yüzde 50 sübvansiyon sağlandı” dedi.
12 ülkeden yüzlerce arıcı ve bilim insanı ile sektör temsilcilerinin buluştuğu 7.Uluslararası Muğla Arıcılık ve Çam Balı Kongresi’nin son gününde çalıştaylar ve paneller düzenlendi. Ünlü gazeteci ve sunucu Mesut Yar’ın moderatörlüğünü yaptığı “Muğlalı Arıcıların Geleceği” panelinde bal üretimi, arıcılık ürünleri, iklim değişikliğinin arıcılık faaliyetlerine etkisi, sektörün sorunları ve çözüm önerileri konuşuldu. İstiklal marşı ve saygı duruşu ile başlayan panelin ilk bölümünde kürsüye çıkan ve kendisinin de arıcı olduğunu anlatan Moldova Ankara Büyükelçisi Dmitri Croitor Türkiye ve Moldava’nın iş birliğinin artarak devam edeceğini, arıcılık sektörünün ülkelerinde de saygın bir yerde olduğunu ortak çalışmaları geliştirmekten mutluluk duyacağını belirtti.