Düşük maaş, işinde mutlu olmama, farklı hayallere sahip olma gibi konular nedeniyle birçok insan mesleğini değiştirmek, kariyerini yeniden çizmek istiyor. Pandemiyle birlikte evden çalışmanın artması ve son dönemde birçok çalışanın geçinmekte zorlaması sonucunda kariyerlerinde yeni bir yola sapmak isteyenlerin sayısında artış var.
Birçok kişinin kariyer planlamasını yapan Hanersman Eğitim Danışmanlık Kurucusu, Akademisyen-Yazar Ecehan Ersöz, iş hayatındaki memnuniyetsizliklerin kişilerin yaşam kalitesini doğrudan etkilediğini ve bu memnuniyetsizlikte alınan maaş, işin kişinin doğasıyla uyumu, severek yapılması, kariyer yolculuğunu istediği gibi şekillendirememesinin son derece etkili olduğunu belirtiyor.
‘Köşeye sıkışmışlık hissi’
Kariyer değiştirme isteğinin çok farklı şekillerde ortaya çıkabileceğini kaydeden Ersöz “Bunları şu şekilde sıralayabiliriz: Mesleğini sıkıcı bulanlar, kendini tam olarak gerçekleştirmediğini düşünenler, yaptığı işin karşılığını alamadığını düşünenler, uzun süre aynı pozisyonda kalıp terfi edemeyenler, bağımsız çalışma ihtiyacı hissedenler.
Tüm bunlar kişilerde köşeye kısılmışlık hissi yaratıyor elbette. Çünkü bu durumlarda maalesef eğer cesaret devreye girmez ise hayatı çekilmez hale getirecek olan şeyleri ‘zorla yapma’ durumu ortaya çıkıyor. Zamanla işe karşı isteksizlik, verimsizlik, bezginlik ile hayattan tat alamaz kişilere dönüşebiliyorlar. İçinde bulunulan bu durumun farkına varmak tabii ki oldukça kıymetli” dedi.
Pandemi ve ekonomik krizle arttı
Pandeminin ve son dönemde geçim zorluğu yaşanmasının etkisiyle kariyer değişikliği yapmak isteyenlerin sayısında artış yaşandığını aktaran Ersöz, “Pandemi insanların hayatına yepyeni farkındalıklar getirdi. İş dünyasına farklı bakışlar kazandırdı. Hayatın ve geleceğin dijitalleşme ile birden önemli oranda değiştiğini gördük. Bu süreçte dijital uygulamalarla oldukça fazla zaman geçirdik.
Kişisel nedenlerle meslek değiştirmek isteyenlerin yanında pandemi ile birlikte evden çalışılabilecek alanlara da yönelim arttı. Bu alanın başında da sosyal medya yönetimi, dijital pazarlama alanları geliyor. Yine sosyal medya veya Youtube üzerinden kişisel hesaplar üzerinden yapılan çalışmalarda artış oldu. Fakat yine tekrarlamakta fayda var bu tarz işler içinde sürdürülebilirlik gerekiyor. İçerik yönetimi, pazarlama, medya konularında eğitim alınmasında fayda var” diye konuştu.
Yaş engel değil
Kariyer değiştirmeyi düşünen bazı insanlar yaşlarının kendilerine engel olduğunu düşünüyor. Bu noktada yaş kriterinden dolayı kişinin hayatındaki bileşenlerin daha belirleyici olduğunu kaydeden Ersöz, “Örneğin 45 yaşında bekar bir kişi bu kararı daha kolay alırken evli-çocuklu bireyler daha uzun vadede karar verebiliyor. Burada aile içi destek de önemli hale geliyor. Diğer yandan kişinin o andan itibaren geleceğine dair kurduğu hayaller etkili. Hayalleri ne kadar güçlü olursa karşısına çıkacak zorluklara katlanma şansı da o oranda artıyor. Şunu unutmamak lazım ki ‘Hayal etmek, hareket etmektir.’ Yine kişinin konfor alanına ne derece bağlı olduğu, bunu kırıp kıramayacağı, hayaline ulaşmak için gereken enerjiyi gösterip göstermeyeceği de belirleyici oluyor” ifadelerini kullandı.
Hangi sektörlerde ihtiyaç var?
Mesleğini değiştirmek isteyenlere sektör önerilerinde de bulunan Ersöz, “Dijital dünyada görselliğin öne çıkması grafik tasarım, etkileşimin artması dijital pazarlama ve iletişim, markaların müşteriye yönelik ihtiyaçlarını anlama üzerinde konumlanan müşteri deneyimi tasarımı, teknolojinin iş hayatının her alanına yayılmasıyla yazılım ve yapay zekâ öne çıkan alanlar arasında. Dijital alanda oyun tasarımı, web programlama da geleceği olan alanlar arasında.
İkinci kariyer için bağımsız olarak kendi işletmesini kurup girişimciliği tercih edenler de oldukça yaygın. Bu alanda da hobilerden yola çıkarak ürün tasarımı alanına yönelim olduğu gibi, mevcut bilgi birikiminin kullanılabileceği bir işletme açmak da tercih edilebiliyor. Hatta bazen ikinci kariyer kişilerin emeklilik döneminde de boşluğa düşmesinin önüne geçebiliyor” dedi.
Ersöz’ün kariyerinde yol ayrımında olanlara önerileri ise şöyle:
1-Değişiklik kararını vermek
İkinci kariyer için ne istendiğine net karar verilmeli. Kendilerini hangi alanda ne yapmak için güçlü hissediyor? Bu değişiklik için gereken hazırlık sürecini göze alabilecek mi? Bu değişim için gereken beceri ve yetkinlik geliştirme konusuna gereken zamanı ayırabilecek mi? Nereden başlaması gerektiğini biliyor mu?
Kariyer değişikliği kararını verirken geçici bir heves mi yoksa bu sorular üzerinde düşünecek kadar derinleşildi mi bunu belirlemek çok önemli.
2-İkinci kariyer eğitimle desteklenmeli
Çalışılmak istenilen alana dair güncel noktaları yakalamak, bilgi eksiklerini gidermek, yaratıcı düşünebilmek için alınacak eğitimler hazır bulunuşluğu artıracak ve kişiyi güçlendirecektir. Bu olmadan değişiklik yapıldığında ise kişiler uzun vadede yeni iş alanında bocalama yaşıyor ve motivasyon kaybına uğrayabiliyorlar. Teknoloji, medya, pazarlama, müşteri beklentileri sürekli değişiyor. O yüzden mutlaka donanımı olan kişilerden eğitim alınmalı.
3-İlgi duyulan sektöre ve/veya pozisyona dair araştırma yapmak
İkinci kariyer için ne düşülüyor? Bunun kapsamı genel olarak baktığımızda çok geniş. Aynı sektörde farklı bir pozisyon mu, farklı sektörde aynı pozisyon mu, hem sektör hem pozisyonun değiştirilmesi mi yoksa bağımsız bir girişimci olup kendi işini kurmak mı? Örneğin bankada çalışan birisi için denetimden pazarlamaya geçmek olabileceği gibi, bir tatil beldesinde butik otel işletme ya da bir kafe açmaya kadar farklılaşabilir. Diğer yandan üretimde çalışan bir kişi kariyerine pazarlamada devam etmek istiyor olabilir. Hedeflenen nokta ne ise ona yönelik detaylı bir araştırma yapılması gerekiyor. Aksi takdirde mevcut işinden ayrıldıktan sonra büyük belirsizlikler yaşanabilir.
4-Geçmiş tecrübeleri kullanmak
İş hayatında kazanılmış deneyim her zaman için çok kıymetli ve mutlaka kişiye birçok kazanım sağlıyor. Mevcut kariyerinde şu ana kadar geliştirdiği hangi yetkinlikler tecrübeler ikinci kariyerini destekleyebilir? Bunun üzerinde de düşünmekte ikinci kariyeri destekleyecek detayları keşfetmekte çok kıymetli.
5-Özgeçmişi ve ön yazıyı güncellemek
Başvurulmak istenen pozisyonların gereklilikleri incelenip bunlara dair eğitimler alındıktan sonra CV ve ön yazı bu doğrultuda güncellenmeli. Bu noktada yeni kariyer için başvurulan pozisyonlar için bu geçişin nedenleri de doğru şekilde ifade edilebilmeli, bu karara neyin sebep olduğu anlatılmalı.
6-Kişisel markalaşmayı doğru yansıtmak
Günümüzde iş hayatındaki her birey için kişisel temsil ve imaj çok önemli. Kişisel markanızı sahip olduğunuz donanım, bilgi birikimi, imajınız ve değerleriniz oluşturuyor. Bunların karşı tarafa yani işverene doğru aktarılması gerekiyor. Bunu kişinin bir iş yerine sunacağı, oraya her anlamda katacağı değer önerisi olarak da düşünebilirsiniz.
