“İmalatçılar, imalatçı belgelerinde yer alan üretim kapasitesinde öngörülen ve imal edip ihraç ettikleri mallara ilişkin iade talep edebilirler.”
Mali Müşavir C. Serkan Kumdakçı, ihracat yapan firmalar için en hızlı iade sistemlerini, bu sistemlerin hangi imkânları sağladığını, uygulamadan yararlanabilecek imalatçı mükelleflerin hangi şartlara uyması gerektiğini ve uygulamanın dışında kalan satışları MAG Business’a anlattı.
Yazısına “Bilindiği üzere direkt mal ihracatında iadesi istenebilecek katma değer vergisi olarak, ihraç edilen malın imalinde veya tedarikinde yüklenilen KDV tutarı ölçü alınmaktadır. Eylül 2022 itibarıyla iadesi beklenen, devreden katma değer vergisi yükünün beş yüz milyarı geçtiği tahmin edilmektedir. Hazine ve Maliye Bakanlığı; ihracata konu KDV iadesini kolaylaştırmak adına, 41 numaralı KDV Tebliği ile, isteyen imalatçı, ihracatçılara kendi imal ettirdikleri veya kendi imalat konularındaki fason olarak yaptırdıkları malları direkt ihraç ettiklerinde, iadesi istenecek katma değer vergisi olarak gerçek KDV yüklenimleri yerine ihraç bedelinin yüzde onu tutarındaki götürü meblağı KDV iade talebine konu etmeleri mümkün kılmıştı. Ayrıca iadesi beklenen KDV için “artırımlı oranda’’ teminat mektubu ya da kefalet senedi sigortası poliçesi ibraz eden firmalara KDV iadesi çok hızlı bir şekilde yerine getirilmektedir ancak, yüzde on götürü iade mekanizmasını kullanmayan ya da artırımlı teminat mektubu veremeyen ihracatçı firmaların yüklenilen KDV üzerinden iade taleplerinde, süreç altı ila yedi ayı bulmakta, hatta iade sırasında imalatçı firmaların bir firma altına kadar yapılan karşıt inceleme yöntemi ile süre bazen daha da uzamaktadır.” açıklamasıyla başlayan Mali Müşavir C. Serkan Kumdakçı şöyle devam ediyor: “Hazine ve Maliye Bakanlığı, ihracatçı firmaların KDV iadelerini hızlı bir şekilde yerine getirmek adına gerekli yasal düzenlemeleri yaptığı halde bazen karşıt incelemelerde yaşanan süreçler ya da kontrol raporlarında yaşanan eksiklerin firmalar tarafından süresinde tamamlanmaması nedeniyle süreç altı ya da yedi aya kadar uzayabilmektedir. Sürecin daha da hızlanması adına; iade işlemini yerine getiren kuruluşlar tarafından yapılan karşıt inceleme sisteminin sadeleştirilerek daha dinamik bir hale getirilmesi ya da iade istenen firmaların, mal hizmet satın aldığı tedarikçilerini daha dikkatli seçerek kontrol raporlarında, görülen eksiklikleri hızlı bir şekilde gidermesi gerekmektedir; ama yine de ihracat yapan firmalar için en hızlı iade sisteminin şu an için yüzde on götürü iade uygulaması olduğunu söyleyebiliriz. Bu uygulama; sektör ayrımı yapılmaksızın imal ettikleri malları doğrudan ihraç eden imalatçıların, ihracat teslimlerine ilişkin olarak yüklendikleri KDV tutarına bakılmaksızın ihracat bedelinin yüzde onuna kadar devreden, KDV tutarı ile sınırlı olarak KDV iadesi alabilmelerine imkân sağlıyor.”
Uygulamayla ilgili detaylı bilgiler veren Kumdakçı “Uygulamadan; sanayi siciline kayıtlı ve sanayi sicil belgesini haiz olması veya Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından alınmış çiftçi kayıt belgesi, gıda işletmesi kayıt belgesi ve işletme onay belgelerinden (üretici belgesi) herhangi birine sahip olan, ilgili meslek odasına kayıtlı, üretimin yapıldığı dönemde yürürlükte bulunan Sanayi Sicil Tebliğlerinde öngörülen sayıda işçi çalıştırması ve gerekli araç parkına sahip olması veya kapasite raporundaki üretim altyapısına sahip olan imalatçı mükellefler faydalanabileceklerdir” dedi ve ekledi: “İmalatçı olan mükellefin hazır alıp ihraç ettiği mallar veya Kanun’un 11/1-c maddesine göne ihraç kaydıyla başka bir mükellef aracılığıyla (grup şirketi olsa dahi) yapılan satışlar uygulamanın dışındadır.”
Mali Müşavir C. Serkan Kumdakçı yazısını şöyle tamamladı:“İmalatçılar, imalatçı belgelerinde yer alan üretim kapasitesinde öngörülen ve imal edip ihraç ettikleri mallara ilişkin iade talep edebilirler. İmalatçı belgesinde yer alan üretim kapasitesine göre imal edilebilecek mallar ile bu kapsamda fason olarak imal ettirilen mallar için bu uygulamadan yararlanılabilir; dolayısıyla, imalatçı belgesindeki üretim konusu malların tamamının fason olarak imal ettirilmesi, bu kapsamda iade uygulanmasına engel değildir. İmalatçılar, piyasadan hazır olarak satın alıp ihraç ettikleri mallar için bu uygulamadan yararlanamazlar. Ülkemizde uygulanan düşük faiz temelli cari fazla verme hedefindeki ekonomi modelinde lokomotif, ihracat yapan firmalar olduğuna göre firmaların finansman ihtiyaçlarını ve nakit akışlarını planlamaları sırasında KDV iadesi de önemli bir yer tutmaktadır. Hal böyleyken iade işlemlerinin hızlı bir şekilde yerine getirilmesi adına Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan “götürü iade” uygulamasının ne kadar önemli bir yer tuttuğu zaman içerisinde daha iyi anlaşılacaktır kanaatindeyim. Kısaca; ihracat yapana yüzde on KDV iadesi maliyeden hediye.”
