• BIST 100

    9724,50%-0,42
  • DOLAR

    35,19% 0,30
  • EURO

    36,73% 0,92
  • GRAM ALTIN

    2968,28% 1,32
  • Ç. ALTIN

    4806,92% 0,71

Havai fişekler bizi, havayı, doğayı ve canlıları olumsuz etkiliyor…

Yılbaşı kutlamalarında da yaygın şekilde kullanılan havai fişeklerin insanlar, hayvanlar ve doğa üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çeken Prof. Dr. Haydar Sur, havai fişeklerin doğanın kimyasal dengesini de bozduğunu söyledi.

GÜNCEL 30.12.2022 09:46:36 827
Havai fişekler bizi, havayı, doğayı ve canlıları olumsuz etkiliyor…

Yılbaşı kutlamalarında da yaygın şekilde kullanılan havai fişeklerin insanlar, hayvanlar ve doğa üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çeken Prof. Dr. Haydar Sur, havai fişeklerin doğanın kimyasal dengesini de bozduğunu söyledi. Yüksek şiddette ses nedeniyle insanlarda ve hayvanlarda işitme kayıpları oluşturan havai fişeklerin toprak, su ve hava kirlenmesine yol açarak çevreyi zehirlediğini belirten Prof. Dr. Haydar Sur, insanlarda ve hayvanlarda yaralanmalara yol açabilecek havai fişeklerin özellikle göz sağlığı üzerindeki olumuz etkilerine değindi. Gösterilerin izlenmesini önermediklerini kaydeden Sur, “Yine de gösterisi izlenecekse, havai fişeklerden en az 500 metre uzakta durulmalı ve patlayan bir havai fişek ile karşılaşılırsa elle temastan mutlaka kaçınılmalıdır.” uyarısında bulundu.

Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Haydar Sur, eğlence ve gösteri amacıyla kullanılan havai fişeklerin halk sağlığı üzerindeki etkilerine ilişkin değerlendirmede bulundu.

Havai fişek gösterileri eğlence amacıyla yapılıyor

Havai fişeklerin estetik ve eğlence amaçlı kullanılan düşük patlayıcı güçlü piroteknik aygıtlar olduğunu kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Havai fişeklerin en yaygın kullanıldığı alan havai fişek gösterileridir. Bir havai fişek olayı yani havai fişek gösterisi piroteknik gösteri olarak da adlandırılır ve havai fişeklerin ürettiği efektlerin gösterisidir.” dedi. 

Havai fişek kültürü Çin’de keşfedilip yaygınlaştı

Havai fişek kültürünün Çin’de 2000 yıl kadar önce keşfedildiğini kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, günümüzde de farklı amaçlarla kullanıldığını belirterek “Havai fişeklerin icadı ya da kaza sonucu bulunuşu ile ilgili en yaygın efsane, o günlerde mutfaklarda çokça bulunan odun kömürü, kükürt ve güherçilenin karıştırılmasıdır. Bu karışım bambu bir tüp içerisinde sıkıştırıldığında ve yakıldığında patlamaktaydı. Kestane fişekleri geçmişte ve hatta günümüzde bile şeytani ruha sahip hayaletleri yüksek ses yardımı ile korkutup kaçırmak için kullanılır. Kestane fişekleri doğum günlerinde, ölümlerde ve yeni doğan çocukları kutsamak için günümüzde de kullanılmaktadır. Çin yeni yılına özgü en yaygın kutlama şekillerinden biri de şeytani ruhlardan uzak bir yıl geçirmek için kestane fişekleri ile kutlama yapılmasıdır.” diye konuştu.

Havai fişekler yıldız denilen kimyasallarla üretiliyor

Daha sonra bu uygulamaların eğlence ve kutlama amaçlı bütün dünyada yaygınlaştığını ifade eden Prof. Dr. Haydar Sur, havai fişeklerin renklerinin genelde yıldız adı verilen ve yakıldığında kuvvetli ve parlak ışık veren karıştırılmış kimyasallarla üretildiğini söyledi. Yıldızların beş temel karışımdan oluştuğunu kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Yakıt, yıldızların yanmasını sağlar. Oksitler, bu bileşim oksijen üreterek yakıtın daha iyi yanmasını sağlar. Renk, kimyasallar tarafından üretilir. Tutkal, yıldızları oluşturan kimyasalların bir arada kalmasını sağlar. Klor verici, renkli alevin gücünü artırır. Bazen oksitler de bu işlevi yerine getirir.” dedi.

Pekçok olumsuz etkileri bulunuyor

Havai fişeklerin doğaya zarar verdiğini, doğanın kimyasal dengesini bozmanın yanında insanlara, hayvanlara, bitkilere değişik açılardan zarar oluşturduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Haydar Sur, “Yüksek şiddette ses nedeniyle insanlarda ve hayvanlarda işitme kayıpları; toprak, su ve hava kirlenmesine yol açarak çevreyi zehirleme; orman yangınlarına ve diğer yangınlara sebep olma ile insanlarda ve hayvanlarda yaralanmalara yol açma gibi olumsuz etkileri vardır.” dedi.

Göz sağlığı açısından riskler barındırıyor

Havai fişeklerin insanlar üzerinde ciddi sağlık sorunlarına yol açtığının anlaşıldığını belirten Prof. Dr. Haydar Sur, “Özellikle göz sağlığına zarar vermektedir. İnsanlar eğlence ya da estetik gösteri izlemek amacıyla gökyüzüne bakarken, renkli ışıkları veren maddeler yeryüzüne düşmektedir. Seyrederken bile sağlığa zarar vermekte, gözde tahribat ve yanık oluşturmaktadır. Havai fişekler ateşlendikten sonra gözde hem mekanik travma hem de termal yanıklara neden olur. Sorun görme kaybına kadar ilerleyebilir.” uyarısında bulundu.

Gözle ilgili şikayet varsa mutlaka hastaneye başvurulmalı

Prof. Dr. Haydar Sur, gözlerde şikayetler başladığında acilen hastaneye gidilmesini, gözlerin yıkanmamasını ve ovuşturmamasını, gözlerin eller ile sıkıca kapatılmamasını veyahut gözlere basınç uygulanmamasını, gözde bir nesne olduğu hissedilirse müdahale edip çıkarmaya çalışılmamasını, doktorun önerdiği dışında göze değişik damla ve krem gibi tıbbi madde uygulanmamasını, aspirin gibi kan sulandırıcı ve ağrı kesici ilaçların alınmaması gerektiğini söyledi.

500 metre uzaktan izlenmeli

Gösterilerin izlenmesini önermediklerini kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Yine de gösterisi izlenecekse, havai fişeklerden en az 500 metre uzakta durulmalı ve patlayan bir havai fişek ile karşılaşılırsa elle temastan mutlaka kaçınılmalıdır.” uyarısında bulundu.

Bu uyarılara kulak verilmeli!

Prof. Dr. Haydar Sur, diğer uyarılarını da şöyle sıraladı:

Havai fişekler çok yüksek sıcaklıkta yanar. Bu nedenle çocuklardan mutlaka uzak tutulmalıdır.  Havai fişekler mümkünse yerleşim yerlerinde ve içinde yanıcı maddelerin olduğu orman gibi yerlerde ateşlenmemelidir. Acil durumlar için (patlamayan ve tutuşmayan bir havai fişek olunca) veya yangın başlangıcı olunca söndürmek için yakın bir yerde bol su bulundurulmalıdır. Arızalı ve yanmayan havai fişekler asla tekrar kullanılmamalı ve ıslatılıp kullanım dışı bırakılmalıdır.  Kullanılmayan havai fişekler sağlam olanların yanından uzak tutulmalıdır. Havai fişekler cam ve metal kapların içinde ateşlenmemelidir. Havai fişekler serin ve kuru yerlerde saklama talimatlarına uygun şekilde saklanmalıdır. Havai fişek ışık saçarken vücuda yakın bir şekilde tutulmamalıdır. Profesyonel olmayan hiç kimse bu işlemleri gerçekleştirilmemeli, profesyoneller de önlemlere eksizsiz uymalıdır.

Havayi fişek alternatifi ürünler kabul görüyor…

Günümüzde havai fişeklerin yerine geçebilecek ürünlerin gittikçe daha da kabul gördüğünü kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Bunlar arasında en yüksek tercih lazerli ışık gösterileri yönünde olmaktadır. Ancak bu gösterilerin kuşlarda yine de olumsuz etki potansiyeli vardır. Doğadaki bütün canlıları ve cansız varlıkları koruma sorumluluğumuz vardır. Bu konuda tek ve kesin çözüm, bizim için hayati bir öneme sahip olmayan havai fişek kullanımını bırakmaktır.” dedi.

 

Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı


Anahtar Kelimeler:

Bu Pelikan Amatör Balıkçıların Peşini Bırakmıyor

Sokak Klarnetçisi Depremzede Genç, Haluk Leventle Sahne Aldı

Çinli Astronotlar, 9 Saatlik Uzay Yürüyüşüyle Tarihi Rekor Kırarak ABD'yi Geride Bıraktı

En Düşük Emekli Maaşı Ne Kadar Olacak İşte Hesabı

Husilerden İsrail'e İHA ve Füze Saldırısı

Dreksiyona Bile Uyuşturucu Saklamışlar

EYT’de Yeni Dönem: Mağduriyetler Son Buluyor!

Silifke’de 15 Öğretmene Model Uçak Eğitimi Sertifikası Verildi

Süper Lig'de Kıyasıya Mücadele: Galatasaray Zirvede, Fenerbahçe Takipte

Mersin Gümrüğü Mercek Altında

Anamur’da Ekoturizmin Büyümesi: Yeni Fırsatlar ve Sektördeki İş Gücü İhtiyacı

Uysal: Ülkemiz Savunma Alanında Büyük Yol Kat Etti

Tarsus’ta Nefes Kesen Operasyon: Firari Şahıs Özel Harekat Ekiplerince Yakalandı

39 Yıl Hapis Cezasıyla Aranan Şahıs Tarsus Havalimanı'nda Yakalandı

Fazla Kömür Tehlikesi: Sobada Patlama Yangına Yol Açtı

Hafızlar Yarıştı, Anamur'un Gururu Yusuf Elhalid Oldu

Borsa, Döviz ve Altın Gününü Nasıl Kapattı? Finans Piyasalarındaki Son Durum!

Evrenin Kaderi: “Büyük Yırtılma” Teorisi

Galatasaray’ın Hedefinde Premier Lig Yıldızı: Ocak Ayı Bombası!

Beşiktaş, Adana Demirspor Deplasmanından 2-1'lik Mağlubiyetle Döndü

Filenin Efeleri Avrupa Şampiyonası’nda Çeyrek Finalde

Devrik Esed İlk Kez Konuştu, Kaçış hikayesini anlattı

Jandarma'dan Mersin'de Kaçak Makaron Operasyonu

MHP Mersin Milletvekili Dr. Levent Uysal: “İsrail'in Soykırımlarında Hayatını Kaybedenlerin Sayısı 45 Bine Dayandı”

Tunceli ve Kahramanmaraş'ta Deprem

İnsan Nasıl Genç Kalır? Bilimsel Gerçeklerle Gençliğin Sırrı

Ekonomide Güncel Durum

Kızılay Anamur Şubesi'nden Mersin Üniversitesi Anamur Meslek Yüksekokulu’nda Kan Bağışı Faaliyeti

Cihankar Koop-İş Üyeleri İçin ANAMED ile Yüzde 20 İndirim Anlaşması Yaptı

Haydi Bozyazı, Takımına Destek Ol

Yükleniyor

Sokak Klarnetçisi Depremzede Genç, Haluk Leventle Sahne Aldı

Husilerden İsrail'e İHA ve Füze Saldırısı

Dreksiyona Bile Uyuşturucu Saklamışlar

Uysal: Ülkemiz Savunma Alanında Büyük Yol Kat Etti

Tarsus’ta Nefes Kesen Operasyon: Firari Şahıs Özel Harekat Ekiplerince Yakalandı

Hafızlar Yarıştı, Anamur'un Gururu Yusuf Elhalid Oldu

Devrik Esed İlk Kez Konuştu, Kaçış hikayesini anlattı

Jandarma'dan Mersin'de Kaçak Makaron Operasyonu

MHP Mersin Milletvekili Dr. Levent Uysal: “İsrail'in Soykırımlarında Hayatını Kaybedenlerin Sayısı 45 Bine Dayandı”

Tunceli ve Kahramanmaraş'ta Deprem

Balıkesir Üniversitesi ve Uyumsoft arasında iş birliği protokolü imzalandı

MERSİN BELLEK OFİSİ, FAALİYETLERİNİ TÜM HIZIYLA SÜRDÜRÜYOR

İş ve Dinlenme Arasında Denge Nasıl Bulunur? Uzmanlardan İpuçları

Anamur Belediye Seçim Sonuçları

Durmuş Deniz Kimdir?

Durmuş Deniz'den Tıp Bayramı Mesajı

Başkan Tarhan: “Kazanacağım ve CHP’ye döneceğim”

İyi  Parti Anamur’da Tam Kadro Sahada

Kılınç Bahçelievlerde Böyle Karşılandı

Muhtar Adayı Muharrem Garip: 'Kalınören Değişim İstiyor'

Süper Lig'de Kıyasıya Mücadele: Galatasaray Zirvede, Fenerbahçe Takipte

Evrenin Kaderi: “Büyük Yırtılma” Teorisi

Galatasaray’ın Hedefinde Premier Lig Yıldızı: Ocak Ayı Bombası!

Beşiktaş, Adana Demirspor Deplasmanından 2-1'lik Mağlubiyetle Döndü

Filenin Efeleri Avrupa Şampiyonası’nda Çeyrek Finalde

Haydi Bozyazı, Takımına Destek Ol

Bozyazı Belediyespor Süper Amatör Ligde Fırtına Gibi

Calemme'den Türk Futboluna Net Değerlendirmeler: Hakan'ın Geleceği, Montella'nın Performansı ve Yıldızın Parlaması

Alperen Şengün'ün NBA'deki Yükselişi ve Gobert'e Meydan Okuma

Mersin Çopurlu Stadyumu’nda Gol Yağmuru: Liderlik İçin Büyük Adım!

Birinciye 100 Bin TL Ödül!

Yeşilçam’ın emektar oyuncusu Yaşar Kutbay yoğun bakımda!

ünlü oyuncu yıllar sonra ortaya çıktı değişimi herkesin dikkatini çekti

"Aşk Adası Buluşması" ABD'de Zirvede: Hangi Zaman Dilimdesiniz?

Moda endüstriyel, çevre dostu ve sürdürülebilir uygulamalara yöneliyor

İleri Geri Dönüşüm ve Sıfır Atık Stratejileri: Yaşam Ayavefe'nin Çevresel Vizyonu

Kızılcık Şerbeti'nde Büyük Ayrılıklar ve Gerilim Dolu Yeni Bölümler

Kızılcık Şerbetinde bu Hafta Neler Oldu?

Kızıl Goncalardan Ortalık Toz Duman Meryem’e Ağır Suçlama

Sare Ayça Anamur’un Gururu Oldu

Silifke’de 15 Öğretmene Model Uçak Eğitimi Sertifikası Verildi

Öğretmenler günü öncesi çocukların öğretmenlerine olan sevgi ve özgüven bağlarını arttıralım

Yeni Dünya Zirvesi: Gençlere Yeni Dünyanın Kapılarını Araladı

Lidya Grup, SIGN İstanbul 2024’de global markaların yeni ürünleri ile teknoloji şovu yapacak

KARİYER MERKEZİ İŞ GÜCÜ PİYASASININ FOTOĞRAFINI ÇEKİYOR

BÜYÜKŞEHİR’İN KURSLARI SAYESİNDE 3 ÜNİVERSİTEYİ DERECEYLE KAZANMAYI HAK ETTİ

BÜYÜKŞEHİR, GELECEĞİN BİLİM İNSANLARINI YETİŞTİRİYOR

E-öğrenme trendleri aldı başını gidiyor

Uzaktan Çalışma Teknikleri ve İletişim Uygulamaları

Özel Üniversitelerde Ücret Artışları: Yüzde 150’ye Varan Zamlar Şok Yarattı

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 16 14 0 2 28 44
2.Fenerbahçe 16 11 2 3 25 36
3.Samsunspor 16 9 4 3 12 30
4.Göztepe 16 8 4 4 10 28
5.Eyüpspor 17 7 4 6 7 27
6.Beşiktaş 16 7 4 5 7 26
7.İstanbul Başakşehir 15 6 5 4 4 22
8.Gazişehir Gaziantep 16 6 7 3 -2 21
9.Antalyaspor 16 6 7 3 -8 21
10.Konyaspor 16 5 6 5 -5 20
11.Rizespor 16 6 8 2 -9 20
12.Trabzonspor 16 4 5 7 2 19
13.Kasımpaşa 15 4 4 7 -1 19
14.Sivasspor 17 5 8 4 -7 19
15.Alanyaspor 16 4 6 6 -3 18
16.Kayserispor 16 3 7 6 -16 15
17.Bodrum FK 16 4 10 2 -10 14
18.Hatayspor 15 1 8 6 -11 9
19.Adana Demirspor 15 1 12 2 -23 2