10438,33%0,15
36,59% 0,11
39,97% 0,90
3424,63% 0,87
5554,59% 0,43
MHA - Emekli maaşlarının korunması ve çalışanların daha uzun süre prim ödeyerek daha yüksek maaş almasının sağlanması için önemli bir düzenleme talebi gündeme geldi. HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, emekli maaşlarındaki olası kayıpların önlenmesi ve çalışanların emeklilik yaşına gelmeden sistemde kalmalarının teşvik edilmesi adına Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sosyal güvenlik reformu çağrısında bulundu.
Emekli Maaşlarında Kayıplar İçin Düzenleme Talebi
HAK-İŞ, 14 Ocak 2025 sonrasında emekli maaşlarında yüzde 35’e varan kayıpların yaşanacağını öngörüyor. Bu kayıpların önlenmesi için çalışanların emekli olmadan daha uzun süre sisteme katkı sağlaması gerektiğini belirtiyor. Mahmut Arslan, "Emekli olmadan çalışmaya devam edenler, sisteme ne kadar fazla katkı yaparsa o kadar fazla maaş alsın," diyerek Meclis'e bu konuda bir Sosyal Güvenlik Şurası yapılması çağrısında bulundu.
Emekli Maaşlarındaki Güncelleme Gerekliliği
HAK-İŞ’in raporunda, emekli maaşlarının gayri safi milli hasıladan aldığı payın yıllar içinde azaldığı vurgulandı. 2009’da milli gelirden emekliye ayrılan payın yüzde 7.6 iken, 2023 yılı itibarıyla bu oran yüzde 6.4’e düşmüş durumda. Arslan, Türkiye’nin emeklilik sisteminin gelişen milli gelir oranına göre güncellenmemesinin emekli maaşlarına yeterince katkı sağlamadığını belirtti.
Kayıt Dışı İstihdamın Etkisi
Kayıt dışı istihdamın Türkiye'nin emeklilik sisteminde karşılaştığı en büyük sorunlardan biri olduğunu ifade eden Arslan, kayıt dışı çalışmanın oranının Türkiye’de yüzde 30 seviyelerine ulaştığını, bu oranının ise OECD ortalamasının iki katı olduğunu belirtti. Kayıt dışı istihdamın, primlerin düşmesine ve sistemin sürdürülebilirliğinin tehdit altında olmasına yol açtığını dile getirdi. Arslan, bu sorunun çözülmesi gerektiğine dikkat çekti.
Emekli Maaşları İçin Yeni Öneriler
HAK-İŞ’in raporunda, emekli maaşlarında kayıpların önlenebilmesi için 2024 yılı enflasyon oranının maaş güncelleme katsayısına dahil edilmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, 2025 itibarıyla her 360 günlük prim ödemesi için aylık bağlama oranının yüzde 2 yerine yüzde 3 olarak güncellenmesi gerektiği önerildi.
Uzman Görüşleri: Emeklilikteki Kayıpların Etkisi
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Sadettin Orhan, 2025 sonrası emekli olacak bireylerin maaşlarında yüzde 36’ya varan kayıpların yaşanabileceğini belirtti. Örnek olarak, düşük prim ödemesi yapan Ayşe Hanım'ın yaşlılık maaşının 21.795 TL olacağı, ancak daha fazla prim ödemesi durumunda maaşının yalnızca 14.555 TL olacağına dikkat çekildi. Uzmanlar, bu durumu düzeltmek için çalışanların daha uzun süre sistemde kalarak daha düşük maaş almalarının önüne geçilmesi gerektiğini savundu.
Emekli Maaşlarında Adil Paylaşım Çağrısı
HAK-İŞ, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini sağlamanın yanı sıra, vergi gelirlerinden sosyal güvenlik sistemine daha fazla pay aktarılmasını gerektiğini ifade etti. Arslan, "OECD ülkelerinde sosyal güvenlik sistemine aktarılan pay yüzde 25 iken, Türkiye’de bu oran yüzde 12. Bu sistemin sürdürülebilirliği tehlikeye giriyor," açıklamasında bulundu. Emeklilik sistemindeki dengesizliklerin giderilmesi ve daha fazla kaynağın aktarılması için kapsamlı bir sosyal güvenlik reformunun yapılması gerektiğini belirtti.
