• BIST 100

    8948,13%-0,65
  • DOLAR

    34,24% -0,06
  • EURO

    37,30% 0,21
  • GRAM ALTIN

    3058,11% -0,41
  • Ç. ALTIN

    5015,36% 0,02

Depremin Psikolojik Etkilerine Karşı Önleminizi Alın

Deprem bölgesinde çok sayıda kişi hem fiziksel hem de psikolojik travmalar yaşarken, bu dönemde çevremizdeki her bireyin psikolojisinin olumsuz etkilendiği gözlemleniyor.

SAĞLIK 20.02.2023 08:53:34 643
Depremin Psikolojik Etkilerine Karşı Önleminizi Alın

Deprem bölgesinde çok sayıda kişi hem fiziksel hem de psikolojik travmalar yaşarken, bu dönemde çevremizdeki her bireyin psikolojisinin olumsuz etkilendiği gözlemleniyor. Pek çok insan son dönemlerde uyuyamadığından, sürekli deprem oluyor hissi yaşadığından, sevdiklerini kaybetme korkusunu içinden atamadığından söz ediyor ve bu durumla nasıl mücadele edeceğini bilemeyebiliyor. Bu durumda uzman yardımı alınması büyük önem taşıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi’nden Uzman Psikolog Arzu Beyribey, deprem psikolojisiyle ilgili bilgi verdi.

Deprem travma sonrası stres bozukluğuna neden oluyor

Deprem sonrasında kişilerin reaksiyonları yaşanan afetin şiddetine, bireylerin kişisel özelliklerine, travmanın biçimine, o sırada yalnız ya da biriyle birlikte olmalarına, ne kadar süre bu durumun baskısı altında kaldıklarına, geçmiş deneyimlerine, sosyal destek ihtimallerine göre çeşitlilik gösterebilmektedir.

Deprem sırasında kişi otomatik olarak hızlı şekilde durum değerlendirmesi yaparak, kendisini ve çevresindeki yakınlarını nasıl koruyabileceğini düşünmektedir. Stres karşısında oluşan –savaş ya da kaç- tepkilerinden birine karar vermeye çalışmaktadır. Beden savunmaya geçerek,  kalp atışı,  nabız, nefes alış hızı artmaktadır. Terleme ve bulantı yaşanabilmektedir. Deprem bitip, kişi güvenli alana çıkabildikten sonra ise bu semptomlar yavaş yavaş normale dönmektedir.

Bu toplumsal olay sonrasında, yalnız depremden birincil derecede etkilenmiş kişiler değil, tüm halk bu strese maruz kaldığı için travma sonrası stres bozukluğu ortaya çıkabilmektedir.

Kişi olayı zihninde tekrar yaşayabiliyor

TSSB yani Travma Sonrası Stres Bozukluğu, yaşanan çok zor bir olay karşısında kaygı, kontrol edilemeyen düşünceler, olayın zihin ve bedende tekrar etmesi ile oluşan bir ruhsal sıkıntıdır. Bu olay, taciz, savaş, doğal afet vb. durumlar olabilmektedir. Kişi olay sırasında deneyimlediği semptomları tekrar yaşamak, ortam ve kişilerden kaçınmak ve aşırı uyarılmak gibi belirtiler gösterebilmektedir.

Depremzedenin hayatının kurtulması kadar psikolojisi de çok önemli

Depremden sonra planlanan yardımlar, genellikle hayatların kurtarılması, fiziki yaralanmaların tedavisi, barınak teminiyle alt yapı hizmetlerinin programlanmasına yönelik olup,  ruhsal olarak etkilerini belirleme ve konu hakkında tedaviye başlama noktasında, daha karışık ve uzun vadeye yayılan bir süreç söz konusu olduğundan, destek çalışmalarına çoğu zaman geç başlanmaktadır.

Deprem sonrasında 3 zaman dilimi bulunmaktadır:

1. Şok: Bu ağır deneyim karşısında kişi, şok yaşayarak,  yaralarını, durumu çok anlamlandıramayarak,  yer/zaman/mekan algısı karışır. Bilinç kaybı yaşayabilir. Kişi duruma yabancılaşarak kendini korumaya çalışır. Bazı kişiler dona kalarak tepkisizleşirken, bazı kişiler panik tepkileri gösterebilmektedirler. 

2. Pasif Dönem: Kişi çevresinden gelen geri bildirime açık ancak pasif konumda olmaktadır. Çevresinden gelen destek çabalarına karşılık vermeye çalışsa da iş birliğine katılım gücü halen yetersizdir. Kişi adeta bir çocuğun bağımlı dönemine geri dönmüş gibidir.

3. Tekrar Adaptasyon: Bireyin kaygısı ve heyecanı artmış,  yaşadığı travmayı aklından defalarca tekrarlayan, ufak sesli ve hareketli uyaranlara bile fazla tepki verebilen tetik bir durumdadır.  Beyin, beden ve ruhsal olarak, eski hayatına dönüş ve sakinleşme için zamana ihtiyacı bulunmaktadır.

Normal hayata dönebilmek zaman alabilir

Depremin akabinde kişiler,

• İştahsızlık, uyku sorunları, kaygı problemleri, öfke, üzüntü, matem duygularını değişkenlik göstererek yaşayabilmektedirler.

• Psikosomatik belirtiler olarak,  baş, göğüs, mide ağrıları,  bulantı,  nefes darlığı gibi fiziksel tepkiler verebilmektedirler.

• Suçluluk duygusu ile günlük işlere ve çevreleriyle iletişime kendilerini kapatabilmektedirler.

• Ölüm,  hayatın anlamı gibi kavramlar üzerinde kendilerini daha çok sorgular hale gelebilmektedirler

Ancak kişilerin yaşadıkları durum hiç kolay değildir. Kaygı, keder, sevdiklerin kaybının acısı, güven içinde olmadıklarına dair akıllarına gelen düşüncelerle ve kayıplarla birlikte kendine yönelen suçlamalarla süregiden bir dizi ağır durumu deneyimlemek zorunda kalmaktadırlar. Felaketin şiddetine, ani ve beklenmedik oluşuna, ölüm ve tahribat oranına bağlı olarak, etkileri artabilecek olup, 1 yıldan 8 yıla kadar uzanan psikolojik etkileri ile, spesifik fobi,  anksiyete ve psikosomatik rahatsızlıklar kişiye eşlik edebilmektedir.

Doğal afetler arasında ülkemizde maalesef en çok görülen deprem, fiziksel tahribat ve ölüm dışında, hayatta kalanlar açısından önemli psikolojik sorunlara neden olabilen bir afettir. Deprem sonrasında ruhsal gerginlik ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) sorunları gözlemlenebilmektedir. Deprem mağdurlarının, anksiyete, korku ve TSSB belirtilerini azaltmada yararlı olduğu bilinen psikolojik tedavilerden destek alması önem arz etmektedir.

Başa çıkma stratejileri arasında; problem odaklı baş etmede, stresli durumu kontrol ederek değiştirmeye yönelik çabalar,  duygu odaklı baş etmede ise stresin neden olduğu, kişiyi huzursuz eden duyguları düzenlemeye yönelik çabalar oluşmaktadır.

Bu talihsiz ve güçlü deneyime kadar, kişiler daha önce sorgulamadıkları yaşama dair, hayatın anlamına dair konuları sorgular hale gelebilmektedirler. Doğal afetlere bağlı hayati tehdit içeren durumlarda, genel baş etme ölçeklerinin bütün stres durumlarına uyarlanamayabilir ve baş etme stratejilerinin kişiler arası durumlarda işlevselliğinin değişebilmektedir. Kişiye ve şartlarına bağlı hareket etmek önem kazanmaktadır.

Uzman desteği çok önemli

• İlk şokun atlatılması kişi kendisine ve çevresine zaman vermeli, matem tutması için saygı gösterilmelidir. Yaşanan afet oldukça zor bir deneyimdir ve hemen eski hayata dönülmesi beklenemeyeceğinden, konuşmak istemeyen kişi buna zorlanmamalıdır. Paylaşmak isteyen kişiler ise yanlarında olunduğunu hissettirecek şekilde desteklenmelidir.

• Bireylerin zaman ve sabırla, özellikle de çabayla, zor olan bu dönemden geçebileceklerine dair inançları desteklenmeli, yaşanan travma sonrası, kaçınma, inkar, problemden uzaklaşma, kendini/başkalarını suçlama vb. faydasız stratejiler kullanmaları ihtimaline karşı dikkatli olunmalıdır.  

• Bu süreçte kafaya takılan sorunları anlamlandırma, oluşabilecek uykusuzluk, kaygı, öfke, suçluluk konularında klinik psikolog desteğine başvurmak düşünülmeli ve travmayla başa çıkma yöntemleri uzmanlar tarafından kişiye uygun olarak planlanmalıdır.

• Bu sürecin kişinin ruhsal, sosyal ve fiziki hayatını daha da zora sokacak kadar uzun olmaması da bir yandan önem arz etmektedir.  Kişi maddi manevi ihtiyaçlarını analiz etmeli, gerekli yerlerden olabilen desteği sağlama konusunda açık olmalı ve pasif kalmamalıdır. Çünkü herkesin tam da bu zamanlarda birbirine destek olması insan olmanın bir gereğidir.

• Yaraların sarılması için sabırla zaman verilmelidir. Birçok kişinin aynı anda yaşadığı bu yıkımın kabullenilmesi sırasında kalınan yerden psikolojik iyilik halinin sağlanabilmesi ile yaşama devam edilebileceği inancı aşılanmalı, uyum destek çabası hem bilişsel hem duygusal iki yönlü olmalıdır.

• Sonraki süreç için, günümüzde depremleri önleme noktasında alınabilecek bir önlem olmadığından, eğitim sayesinde insanların olası bir deprem öncesi, deprem anında ve deprem sonrasında neler yapabilecekleriyle ilgili kararlar vermiş olmaları,  duruma bir nebze hakim olduklarını hissettirerek, kaygılarını azaltabilmektedir.

 

Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı


Anahtar Kelimeler:

Sağlık Turizminde Dijital Çözümler Neden Avantajlıdır?

Kuzey Kıbrıs Tatili

51. Bölge'nin Arkasındaki Sır ve Teoriler

Okyanuslarıdaki Derinliklerin Gizemli Dünyası

GÜLNAR, BÜYÜKŞEHİR İLE ÜRETMEYE DEVAM EDİYOR

AKDENİZ KENTLERİNİN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE BAĞLI YAŞADIĞI ORTAK SORUNLAR ÇALIŞTAY’DA ELE ALINDI

TÜRK KÜREK TAKIMI’NDAN DÜNYA ŞAMPİYONASI’NDA TARİHİ BAŞARI

SÜPER LİG’DE ORTA SAHANIN PARLAYAN YILDIZINDAN İDDİALI SÖZLER:

BUZ PATENİ AVRUPA ŞAMPİYONASI'NDA TARİHİ BAŞARI: TÜRK SPORCUDAN ALTIN MADALYA

Avustralya’da Balıkçıların Ağlarına Takılan Gizemli "Kıyamet Balığı" Şaşkınlık Yarattı!

Anamur da Cumhuriyet Coşkusu Fener Alayı ile Zirveye Ulaştı

Cumhuriyetimizin 101. Yıldönümü Anamurda Böyle Kutlandı

Ak Parti Anamur İlçe Başkanı Burak Bulut'tan Cumhuriyet Bayramı Kutlama Mesajı

Cumhuriyetimizin 101. Yıldönümü kutlu olsun

Belediyenin Düzenlediği Fener alayına tüm halkımız davetli

Beşkan Deniz'den 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı Mesajı

Kaymakam Bozdemirden 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı Mesajı

Savaşlar Ekonomiyi Vuruyor

Yapay Zeka İle 2025’te Gelecek Vaat Eden Meslekler

Anamur’un Gizli Kalmış Güzellikleri: Az Bilinen Tatil Noktaları

2024 Yılında Türkiye’nin En Değerli Gayrimenkul Yatırım Bölgeleri

Uzayın gizemli gücü ve karanlık enerji nedir, İnsan bu konunun neresinde?

Bu Yıl Dijital Dünyada Öne Çıkan Trendler ve İş Fırsatları

Sahte Alkol Testine Savcılıktan Soruşturma 18 Gözaltı

Sahte tatil siteleriyle dolandırıcılık yapan 7 Kişilik şebeke çökertildi

Jandarmadan öğrencilere siber güvenlik dersi

Anamur'da ev yandı bir kişi dumandan zehirlendi

BÜYÜKŞEHİR ZABITA EKİPLERİ OKUL SERVİSLERİNİ DENETLİYOR

Atatürk'ün çocukluğunu anlatan ‘Mustafa’nın Ankara galasında protokolde çocuklar vardı!

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ 3. BİRİMLER ARASI FUTBOL TURNUVASI BAŞLADI

Yükleniyor

GÜLNAR, BÜYÜKŞEHİR İLE ÜRETMEYE DEVAM EDİYOR

Anamur da Cumhuriyet Coşkusu Fener Alayı ile Zirveye Ulaştı

Cumhuriyetimizin 101. Yıldönümü Anamurda Böyle Kutlandı

Ak Parti Anamur İlçe Başkanı Burak Bulut'tan Cumhuriyet Bayramı Kutlama Mesajı

Cumhuriyetimizin 101. Yıldönümü kutlu olsun

Belediyenin Düzenlediği Fener alayına tüm halkımız davetli

Beşkan Deniz'den 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı Mesajı

Sahte Alkol Testine Savcılıktan Soruşturma 18 Gözaltı

Sahte tatil siteleriyle dolandırıcılık yapan 7 Kişilik şebeke çökertildi

Jandarmadan öğrencilere siber güvenlik dersi

Balıkesir Üniversitesi ve Uyumsoft arasında iş birliği protokolü imzalandı

MERSİN BELLEK OFİSİ, FAALİYETLERİNİ TÜM HIZIYLA SÜRDÜRÜYOR

İş ve Dinlenme Arasında Denge Nasıl Bulunur? Uzmanlardan İpuçları

Anamur Belediye Seçim Sonuçları

Durmuş Deniz Kimdir?

Durmuş Deniz'den Tıp Bayramı Mesajı

Başkan Tarhan: “Kazanacağım ve CHP’ye döneceğim”

İyi  Parti Anamur’da Tam Kadro Sahada

Kılınç Bahçelievlerde Böyle Karşılandı

Muhtar Adayı Muharrem Garip: 'Kalınören Değişim İstiyor'

TÜRK KÜREK TAKIMI’NDAN DÜNYA ŞAMPİYONASI’NDA TARİHİ BAŞARI

SÜPER LİG’DE ORTA SAHANIN PARLAYAN YILDIZINDAN İDDİALI SÖZLER:

BUZ PATENİ AVRUPA ŞAMPİYONASI'NDA TARİHİ BAŞARI: TÜRK SPORCUDAN ALTIN MADALYA

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ 3. BİRİMLER ARASI FUTBOL TURNUVASI BAŞLADI

Paul Pogba: Geleceği Belirsiz Yıldızın Yeni Adresi Neresine Olacak?

Age Hareide: "Hatalarımızın Bedelini Ödedik"

Ziyech, Aslan'ın Kalbine Taşındı: Yeni Bir Çağ Başlıyor!

ÜNLÜ FİLOZOF TARSUS MARATONUNDA YERİNİ ALDI

16. ULUSLARARASI TARSUS YARI MARATONU İÇİN GERİ SAYIM BAŞLADI

Süper Lig'de İlk 7 Hafta: Galatasaray Zirvede, Adana Demirspor Son Sırada

Yeşilçam’ın emektar oyuncusu Yaşar Kutbay yoğun bakımda!

ünlü oyuncu yıllar sonra ortaya çıktı değişimi herkesin dikkatini çekti

"Aşk Adası Buluşması" ABD'de Zirvede: Hangi Zaman Dilimdesiniz?

Moda endüstriyel, çevre dostu ve sürdürülebilir uygulamalara yöneliyor

İleri Geri Dönüşüm ve Sıfır Atık Stratejileri: Yaşam Ayavefe'nin Çevresel Vizyonu

Kızılcık Şerbeti'nde Büyük Ayrılıklar ve Gerilim Dolu Yeni Bölümler

Kızılcık Şerbetinde bu Hafta Neler Oldu?

Kızıl Goncalardan Ortalık Toz Duman Meryem’e Ağır Suçlama

Sare Ayça Anamur’un Gururu Oldu

Askan Mühendislik Makina: Güvenilir Çözümler, Dayanıklı Malzemeler

Lidya Grup, SIGN İstanbul 2024’de global markaların yeni ürünleri ile teknoloji şovu yapacak

KARİYER MERKEZİ İŞ GÜCÜ PİYASASININ FOTOĞRAFINI ÇEKİYOR

BÜYÜKŞEHİR’İN KURSLARI SAYESİNDE 3 ÜNİVERSİTEYİ DERECEYLE KAZANMAYI HAK ETTİ

BÜYÜKŞEHİR, GELECEĞİN BİLİM İNSANLARINI YETİŞTİRİYOR

E-öğrenme trendleri aldı başını gidiyor

Uzaktan Çalışma Teknikleri ve İletişim Uygulamaları

Özel Üniversitelerde Ücret Artışları: Yüzde 150’ye Varan Zamlar Şok Yarattı

Sosyal Sorumluluk ve Toplum Hizmetleri: Yaşam Ayavefe'nin Desteklediği Projeler

Anamur'da Miniklerin Mezuniyet Sevinci: Yıl Sonu Etkinliği Coşkuyla Kutlandı

Şehit Şükrü Ünlü Ortaokulunda Erasmus Hareketliliği Devam Ediyor

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 10 9 0 1 20 28
2.Samsunspor 10 7 2 1 10 22
3.Fenerbahçe 9 6 1 2 13 20
4.Beşiktaş 9 6 1 2 11 20
5.Eyüpspor 10 4 2 4 4 16
6.Göztepe 9 4 2 3 5 15
7.İstanbul Başakşehir 9 4 2 3 4 15
8.Sivasspor 10 4 4 2 0 14
9.Trabzonspor 9 2 1 6 1 12
10.Kasımpaşa 10 2 3 5 -4 11
11.Konyaspor 10 3 5 2 -5 11
12.Antalyaspor 10 3 5 2 -8 11
13.Bodrum FK 10 3 6 1 -5 10
14.Rizespor 9 3 5 1 -10 10
15.Gazişehir Gaziantep 9 2 4 3 -2 9
16.Alanyaspor 10 2 5 3 -5 9
17.Kayserispor 9 1 3 5 -6 8
18.Hatayspor 9 0 6 3 -8 3
19.Adana Demirspor 9 0 8 1 -15 1