Bir İtalyan Heykeltraş Gözü İle Atatürk

Bir İtalyan Heykeltraş Gözü İle Atatürk 
Heykeltıraş Pietro Canonica, imza attığı Ankara Etnografya Müzesi önündeki Atatürk heykeli ve Zafer Meydanı’ndaki mareşal üniformalı Atatürk heykeli; İstanbul’da Taksim Meydanı’ndaki Cumhuriyet Anıtı ve İzmir’de Cumhuriyet Meydanı’ndaki atlı Atatürk heykeliyle ülkemizin sanatsal tarihinde büyük önem taşıyor. İtalyan Kültür Merkezi (İstanbul), Cumhuriyet’in 100. yılı etkinlikleri kapsamında İtalya Büyükelçiliği ve Roma Belediyesi işbirliğiyle, Atatürk’ün en ünlü heykellerinden bazılarına imza atan İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica’nın Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarındaki çalışmalarına

 odaklanan bir çalıştay düzenliyor. 3 Kasım Cuma günü saat 10.00’dan itibaren Casa di Italia Tiyatrosu’nda gerçekleşecek “Pietro Canonica ve Atatürk” başlıklı çalıştayda, Türkiye’den ve İtalya’dan önemli akademisyenler, Canonica’nın çalışmalarının çeşitli yönlerini dönemin İtalya-Türkiye ilişkileri bağlamında ele alacaklar. İtalya Büyükelçisi Giorgio Marrapodi, Roma Belediyesi Kültür Müsteşarı Miguel Gotor ve İstanbul İtalyan Kültür Merkezi Müdürü Salvatore Schirmo’nun katılımlarıyla, iki oturum halinde gerçekleşecek çalıştayda Carla Scicchitano, İlber Ortaylı, Silvia Pedone, Luca Orlandi, Aylin Tekiner, Francesco Pongiluppi, Mevlüt Çelebi, Özlem İnay Erten, Davide Deriu, Burcu Pelvanoğlu, Luca J. Senatore, Marco Carpiceci, Fabio Colonnese konuşmacı olarak yer alacak. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılı kutlamaları kapsamında İtalya-Türkiye kültürel ilişkilerine bir retrospektif yaparak genç cumhuriyetin ilk yıllarına dönen İtalyan Kültür Merkezi, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında İtalyan varlığına odaklanan “Pietro Canonica ve Atatürk” çalıştayını düzenliyor. Ankara Etnografya Müzesi önündeki meydanda yer alan atlı Atatürk heykeli (1927) ve Zafer Meydanı’ndaki mareşal üniformalı Atatürk heykeli (1927); İstanbul’da Taksim Meydanı’nda, Levanten mimar Giulio Mongeri ile birlikte imza attığı Cumhuriyet Anıtı (1928) ve İzmir’de Cumhuriyet Meydanı’ndaki atlı Atatürk heykeli (1932) olmak üzere ülkemizin en bilinen Atatürk heykellerinden dördü, Canonica’nın imzasını taşıyor. İtalyan Kültür Merkezi’nin, İtalya Büyükelçiliği ve Roma Belediyesi işbirliğiyle düzenlediği  “Pietro Canonica ve Atatürk” çalıştayı, 3 Kasım 2023 Cuma günü İtalyan Kültür Merkezi’nde yer alan Casa di Italia Tiyatrosu’nda gerçekleşecek. Pietro Canonica tarafından yaratılan ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında bizzat Atatürk tarafından sipariş edilen bu eserlerin tarihine ve gerçekleştirilmesine odaklanan çalıştayda Türkiye’den ve İtalya’dan alanında uzman isimler, heykeltıraşın eserlerini o yılların Türk kültürel panoramasındaki etkisiyle belirlenen kentsel, mimari ve sanatsal bakış açısından çeşitli yönleriyle ele alacaklar. “Pietro Canonica ve Atatürk” çalıştayı saat 10.00’da İtalya Büyükelçisi Giorgio Marrapodi, Roma Belediyesi Kültür Müsteşarı Miguel Gotor ve İstanbul İtalyan Kültür Merkezi Müdürü Salvatore Schirmo’nun açılış konuşmalarıyla başlayacak. Çalıştayın 10.45’te başlayıp Levanten Kültür Mirası Vakfı’ndan Luis Miguel Selvelli’nin moderatörülüğünde gerçekleşecek ilk bölümünde Carla Scicchitano, İlber Ortaylı, Silvia Pedone, Luca Orlandi ve Aylin Tekiner konuşmacı olarak yer alacak. Saat 14.30’da gerçekleşecek ikinci oturumda ise İstanbul Üniversitesi’nden Baha Tanman moderatörlüğünde Francesco Pongiluppi, Mevlüt Çelebi, Özlem İnay Erten, Davide  Deriu, Burcu Pelvanoğlu, Luca J. Senatore, Marco Carpiceci ve Fabio Colonnese bir araya gelecek. Konuşmaların İtalyanca ve Türkçe simultane tercümeyle gerçekleştirileceği çalıştay, soru-cevap bölümünün ardından Luca Orlandi ve Burcu Pelvanoğlu rehberliğinde Taksim Cumhuriyet Anıtı’na yapılacak turla sona erecek. 3 Kasım 2023 Cuma gün boyunca İtalyan Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek olan “Pietro Canonica ve Atatürk” çalıştayı, kayıt gerekmeksizin ücretsiz olarak herkesin katılımına açık. 
PIETRO CANONICA KİMDİR?

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk tarafından davet edilen Pietro Canonica, Birinci Dünya Savaşı ve Osmanlı İmparatorluğunun çöküşünü takip eden bağımsızlık savaşının ardından, ülkenin demokratik değişimini ve rejim değişikliğini kutlamak amacıyla bir dizi eser yaratmak için 1926-1928 yılları arasında Türkiye’ye geldi. Pietro Canonica gibi bir İtalyan sanatçının katılımı, çökmüş ve eskimiş bir imparatorluğun küllerinden yeni ve modern bir ulus yaratan Atatürk’ün büyük başarısını heykel çalışmaları aracılığıyla vurgulamayı amaçlıyordu. Heykeltıraş, Birkaç yıl içinde Atatürk’ün arzuladığı sultanlık ve imparatorluk geçmişinden kopma ve bunun yerine İtalya da dahil olmak üzere Avrupa ulusları tarafından temsil edilen batılı modellere yönelme damgasıyla, doğmakta olan modern Türkiye’yi iyi bir şekilde temsil eden en yüksek sanatsal kalitede dört anıta imza attı. Ankara’da iki, İstanbul ve İzmir’de ise birer tane olmak üzere şehirlerin simgesi haline gelmiş olan bu eserler, Piyemonteli heykeltıraşın yeni doğan ulusa yaptığı muazzam sanatsal katkıyı kanıtlamaktadır.
MHA