125 yıllık ‘Diş Kerpeteni’, Diş Sağlığı Müzesi’nde

1898 yılında Osmanlı döneminde üretilen davye, İstanbul’da bulunan Türkiye’nin ilk Diş Sağlığı Müzesi’nde sergileniyor. Üzerinde Osmanlı Türkçesiyle “Gülhane Seririyat Hastanesi” yazan 125 yıllık ‘Diş kerpeteninde’ Osmanlı arması ve ay yıldız motifi kazıma tekniği ile işlenmiş.

Diş hekimlerinin diş çekimi için kullandığı ve halk arasında ‘Kerpeten’ olarak bilinen davye, çoğu insanın dişçi koltuğuna çekinerek oturmasında etkin rol oynuyor. Tarih, halk arasında bu tıbbi malzemenin neden ‘kerpeten’ olarak nitelendirildiğini somut olarak ispatlar nitelikte. 1898 yılında Osmanlı döneminde üretilen bir davye, İstanbul’da bulunan Türkiye’nin ilk Diş Sağlığı Müzesi’nde  favorisen  sergileniyor. Üzerinde Osmanlı Türkçesiyle “Gülhane Seririyat Hastanesi” yazan 125 yıllık tıbbi malzemede Osmanlı arması ve ay yıldız motifi kazıma tekniği ile işlenmiş.

DÖNEMİN ESTETİK ANLAYIŞINI YANSITIYOR

Diş Sağlığı Müzesi Koordinatörü Arkeolog Dilara Delen, davyenin tarihini şu cümlelerle özetledi: “Koleksiyonumuzda 1898 yılına tarihlenen, diş hekimlerinin çekim için kullandığı davye, halk arasında söylendiği biçimde kerpeten bulunuyor. Özel bir müzayede sonucunda müzemize kazandırmış bulunuyoruz. Bu davyenin üzerinde Osmanlı Türkçesi yazısıyla “Gülhane Seririyat Hastanesi” yazıyor. Söz konusu tarihi tıbbi malzeme, dönemin tıp tarihini yansıtmasının yanı sıra, estetik anlayışını ve yapım teknolojisinin yansıtması açısından da önem arz ediyor. Diğer yandan tıp dünyasına bir asırdan fazla süredir hizmet veren Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Topkapı Sarayı surları içinde Gülhane Seririyat Hastanesi adıyla II. Abdülhamit’in doğum günü olan 30 Aralık 1898’de sade bir törenle açılmıştı. 1912 yılında adı değiştirilerek Gülhane Tababet-i Askeriye (GATA) Tatbikat Mektep ve Seririyatı adını aldı. Gülhane Hastanesi, İstanbul’un 1918 – 1923 yılları arasında, işgal döneminde Gümüşsuyu’na nakledilmiş ve Kurtuluş Savaşı döneminde burada hizmete devam etmiş; işgal bittikten sonra eski binalarına geri dönmüştür. İkinci Dünya Savaşı sırasında Ankara’ya taşındı ve ismi Gülhane Askeri favorisen giriş Tatbikat Okulu ve Hastanesi olarak değişti. 2016’daki hain darbe girişimi sonrasında ise yeniden ismi değiştirildi ve şu anda Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak varlığını sürdürüyor.”
MHA